Beschrijving

In het Archief van de Abdij van Averbode bevindt zich een bijzonder samengestelde constellatie van fragmenten van prognosticaties in het Nederlands. Het betreft twee ineengevouwen unieke uitgaven van verschillende auteurs betreffende de jaren 1512 en 1513.

De eerste is gedrukt in Antwerpen bij Henrick Eckert van Homberch en dit is opmerkelijk. We weten weliswaar dat Van Homberch een prognosticatie van Laet heeft nagedrukt, maar hij is tot nog toe niet bekend van het uitgeven van dergelijke werken van de hand van andere auteurs. Opmerkelijk is verder dat de onbekend gebleven auteur van dit maar half bewaarde werk een maankalender gebruikt en de dagen opgeeft aan de hand van de heiligendagen. Het gebruik van heiligendagen lijkt in de volgende jaren door andere auteurs, waaronder Laet, enige tijd nagevolgd.

De tweede prognosticatie – ook maar gedeeltelijk bewaard – blijkt van de hand van de Antwerpse stadsarts Hendrik (of Heijnrick) van den Eynde van Lier ook wel Afineus, Afinius of Henry de Fine genoemd. Hij moet omstreeks 1470 geboren zijn in Lier, heeft op latere leeftijd te Leuven medicijnen gestudeerd, heeft als stadsarts de leprozen gevisiteerd en promoveerde in 1517 in Leuven in de medicijnen, de astronomie en de metafysica. Hij was bevriend met Erasmus, die hem stimuleerde door te gaan met de studie van het Grieks, maar stierf in de bloei van zijn leven in 1519. Naast de voorliggende prognosticatie betreffende 1513 in het Nederlands is er ook nog een exemplaar bewaard gebleven van een bij zijn leven verschenen prognosticatie in het Frans betreffende 1517. Daar zal het niet bij gebleven zijn want zijn faam op dat terrein heeft er toe geleid dat er ook na zijn dood onder zijn naam – met de toevoeging: Leuvens astroloog – nog prognosticaties in het Frans zijn overgeleverd, waaronder een niet in de gangbare bibliografieën genoemde editie betreffende het jaar 1524.

Waarom de twee documenten ooit zo zijn samengevouwen blijft onduidelijk.