Description

Wanneer graaf Antoon van Arenberg, een zoon van graaf Karel van Arenberg en een neef van hertog Karel van Croy, in 1617 op drieëntwintigjarige leeftijd als Karel van Brussel intreedt bij de kapucijnen, wordt een inventaris opgemaakt van zijn roerende goederen, les meubles, aanwezig in zijn woning te Brussel. Een grondige studie van de inventaris vertelt over de persoonlijke en maatschappelijke belangstelling van de graaf binnen een hoogadellijk milieu. De aandacht gaat voornamelijk uit naar de rubrieken van de huisraad die in verband kunnen gebracht worden met grafiek, cartografische documentatie en het boekenbezit.

Voorwerpen hebben we ondergebracht onder de noemers artificialia, naturalia, exotica, scientifica en militaria. Binnen de artefacten verdienen vier prentenreeksen met kluizenaars naar Maarten de Vos bijzondere aandacht. Heel wat naturalia en exotische objecten en kaarten getuigen van belangstelling voor de nieuw ontdekte werelddelen, de beide Indiën. Wetenschappelijke instrumenten bevestigen deze belangstelling. Andere kaarten getuigen van betrokkenheid bij de aanhoudende conflicten tussen het Spaanse bestuur onder leiding van aartshertog Albrecht en de Staatsen onder leiding van Maurits van Nassau.

Het boekenbezit is als het ware complementair met dit alles. Heel wat wetenschappelijke literatuur was aanwezig. Er waren boeken over geneeskunde, over botanica en land- en tuinbouw, boeken met reisverhalen over de nieuw ontdekte continenten, boeken over astronomie, geografie en zeevaartkunde, over reken- en meetkunde en ook uiteenzettingen over militaire vraagstukken. Deze boeken kunnen geïdentificeerd worden. Zij documenteren de kennisoverdracht in het milieu waarin Antoon van Arenberg vertoefde.

De studie van de huisraad in relatie tot deze boeken levert een bijdrage tot de kunst- en cultuurgeschiedenis, tot de geschiedenis van het verzamelen in de Zuidelijke Nederlanden aan het begin van de 17de eeuw.